Historia prawobrzeżnej Warszawy to opowieść o ludziach doprawdy niezwykłych. A pośród nich szczególnie wyróżnia się Warszawska Praga – świadek tak wielkich historycznych wydarzeń, jak i nietuzinkowych losów jej mieszkańców. Tak oryginalnych, że ich humor oraz niezwykła gwara intrygują i bawią mimo upływających dekad.
Praga Gada to inicjatywa ze wszech miar godna uwagi. Jej początki sięgają 2010 roku, kiedy to Fundacja Animacja rozpoczęła serię wywiadów z praskimi seniorami sięgającymi pamięcią pierwszych dekad XX wieku. W ich wyniku powstała internetowa biblioteka wspomnień na tematy wszelakie, które można bezpłatnie odsłuchać na stronie pragagada.pl. Z czasem okazało się, że wspomnienia te idealnie nadają się do adaptacji na język komiksowy, który stał się wizualnym przedłużeniem historii w nich poruszanych. Praga Gada Wiechem. Raz! to 4 odsłona tej serii.
Komiks składa się z 6 nowel. Inspiracją do ich powstania były prawdziwe historie jakie miały miejsce na Pradze w latach 30’tych XX wieku. Wszystkie łączy postać Stefana Wiecha Wiecheckiego, który w owym czasie zajmował się ich spisywaniem na rzecz przezabawnych felietonów. Wszystkie łączy także miejsce, w którym Wiech o nich usłyszał – poszukując interesujących opowieści z ulicznym rodowodem znalazł ich cały ogrom w Sądzie Grodzkim. To tam mieszkańcy Pragi przychodzili spierać się o mniej lub bardziej istotne kwestie, nie raz skąpane w oparach absurdu, innym razem na tematy bardzo rzeczowe, ale zawsze z typową dla tej części miasta przesympatyczną gwarą.
To właśnie legendarna warszawska gwara jest – obok nieraz doprawdy wciągających opowieści i postaci z życia wziętych – głównym bohaterem tego tytułu. Opatrzona ogromem humoru, niezwykle kwiecista, była orężem Prażan w walce z codziennością. Radosną i metaforyczną odskocznią do figlarnego świata wyobraźni. A Wiech, przy całej swojej fascynacji jej meandrami, stał się żywym jej symbolem i pisarzem ludu pracującego, który zaczytywał się w jego felietonach i książkach.
Nowele zostały zilustrowane rękoma kilku rysowników. Są to kolejno Pagliaro, Kiełbus, Urbaniak oraz Sandoval. Na szczególną uwagę zasługują zwłaszcza prace Sandovala, meksykańskiego rysownika, który wyrobił sobie już własną markę na świecie jak i w kraju nad Wisła, oraz Urbaniaka. Ten ostatni jest też moim osobistym faworytem w tym zestawieniu, dzięki opowiadaniu Sardynki Tańsze – przepięknie zilustrowanej opowieści o poszukującym towarzystwa starszym panie oraz historii O Honor Rodu – krótkiej, acz bardzo klimatycznej, noweli z pogranicza noir i komiksu gangsterskiego. Poziom rysunków w połączeniu z oryginalnymi i zazwyczaj bardzo zaskakującymi scenariuszami gwarantuje nam wciągającą i bardzo przyjemną w odbiorze lekturę, dostosowaną do młodszego, jak i starszego odbiorcy. No, może poza opowieścią Do Chrzanu Bielany, gdzie pojawia się odrobina pełniejszych kobiecych kształtów i niecenzuralny język – co prawda w skromnej ilości, ale jednak.
Komiksu Praga Gada niestety nie można zakupić w tradycyjny sposób. Mamy jednak dwa sposoby, jak się z nim zapoznać. Komiks jest szeroko dostępny w wielu bibliotekach, ale Ci, którzy chcieliby go postawić na własnej półce mają także możliwość zakupu przez sieć. W ten czy inny sposób warto się z nim jednak zapoznać, jak i poświęcić nieco uwagi na samą inicjatywę Praga Gada, która jest w mojej opinii jedną z najciekawszych i najbardziej pomysłowych na przestrzeni tej dekady. Uwiecznione dzięki działaniom Fundacji Animacja wspomnienia stają się naszą spuścizną i pomnikiem zupełnie innych, ale jakże pięknych czasów. One już do nas nie wrócą, ale my możemy wrócić do nich. Chociaż na chwilę, w formie internetowego słuchowiska czy komiksu.
Tytuł: Praga Gada Wiechem. Raz!
Wydawnictwo: Fundacja Animacja
Data premiery: przełom 2017/2018
Autor: Przemysław J. Olszewski (scenariusz), Alberto Pagliaro, Sławomir Kiełbus, Tony Sandoval, Mirosław Urbaniak (rysunki)
Liczba stron: 120
Oprawa: Twarda
Druk: Kolorowy
Seria/cykl: PRAGA GADA
